İndirimli Kurumlar Vergisi

İndirimli Kurumlar Vergisi

İNDİRİMLİ KURUMLAR VERGİSİ

Bakanlar kurulu  Karar No	Resmi Gazete  Tarihi	Resmi Gazete Sayısı
2012/3305	19/06/2012	28328
2012/3802	13/10/2012	28440
2013/4288	15/02/2013	28560
2013/4763	30/05/2013	28662
2014/6058	09/05/2014	28995
2014/6588	06/08/2014	29080
2014/7273	05/03/2015	29286
2015/7496	08/04/2015	29320

Tebliğ No	Resmi Gazete  Tarihi	Resmi Gazete Sayısı
2012/1	20/06/2012	28329
2014/1	10/04/2014	28968
2014/2	08/05/2014	28994
2014/3	25/09/2014	29130

2012/3305 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları HakkındaBakanlar Kurulu Kararıbir çok teşvik unsurunu içermekle beraber, bu çalışmanın konusunu indirimli kurumlar vergisi oluşturmaktadır. Öte yandan düzenleme her ne kadar da KVK’nın 32/A maddesiyle İndirimli Kurumlar Vergisi başlığı altında yapılmış olsa da maddenin 8 inci fıkrası gereği, indirimli kurumlar vergisi  uygulamasından gelir vergisi mükellefleri de yararlanabilecektir. Bu sebeple düzenlemeyi indirimli vergi uygulaması olarak ifade etmek yanlış olmayacaktır.

İndirimli Vergi UygulamasınınGenel Esasları
İndirimli vergi uygulaması yatırımlardan elde edilen kazancın, yatırıma katkı tutarına ulaşıncaya kadar, indirimli oranda vergilendirilmek suretiyle yatırımın bir kısmının Devletçe finanse edilmesi esasına dayanmaktadır. Bu durumda Yatırıma Katkı Tutarı ve Yatırıma Katkı Oranı ifadeleri karşımıza çıkmaktadır.

Yatırıma Katkı tutarı: İndirimli kurumlar vergisi uygulanmak suretiyle tahsilinden vazgeçilen vergi yoluyla yatırımların Devletçe karşılanacak tutarıdır.

Yatırıma Katkı Oranı: Yatırıma katkı tutarının yapılan toplam yatırım tutarına bölünmesi suretiyle bulunacak orandır.
Örneğin bir kurumun teşvik belgesine bağlanmış yatırımı için yatırıma katkı oranının % 15 vergi indirimi oranının ise % 50 olduğu, söz konusu yatırım kapsamında 50.000.000 TL yatırım yapıldığı kabul edilirse;
Yatırıma Katkı tutarı: 50.000.000 x % 15 = 7.500.000 TL dir. Bu tutar aynı zamanda indirimli vergi oranı uygulanmak suretiyle kurumun ödemeyeceği vergi tutarıdır.
Vergi indirim oranı % 50 olduğundan bu yatırımdan elde edilen kazanç için kurumlar vergisi oranı % 10 ( % 20 x% 50) oranında uygulanacaktır. 
7.500.000 TL’nin karşılığı olan vergi matrahı 75.000.000 TL’ye ulaşıncaya kadar herhangi bir süre sınırlaması olmaksızın, yatırımdan elde edilen kazanç % 10 oranında vergilendirilecektir.

Teşvik Belgesi Esası
İndirimli vergi uygulamasından yararlanacak yatırımların, makroekonomik programlar ve arz-talep dengesi dikkate alınarak yapılacak sektörel, malî ve teknik değerlendirmeler çerçevesinde projenin uygun görülmesi ve teşvik belgesine bağlanması gerekmektedir.Diğer bir ifadeyle teşvik belgesine bağlanmayan yatırımlar indirimli vergi uygulamasından yararlanamayacak. Teşvik belgesi Ekonomi Bakanlığınca verilecek olan yatırım teşvik belgesidir.
Teşvik belgesi düzenlenmesine ilişkin müracaat tarihinden önce gerçekleştirilmiş bulunan yatırım harcamaları teşvik belgesi kapsamına alınmaz.
Finansal kiralama yöntemiyle gerçekleştirilecek yatırımlar için finansal kiralama şirketi adına ayrı bir teşvik belgesi düzenlenmez.
Finansal kiralama yöntemiyle yapılacak yatırımlarda finansal kiralamaya konu makine teçhizata ait toplam tutarın, her bir finansal kiralama şirketi için asgari 200.000 TL olması gerekmektedir.

İndirimli Vergi uygulamasından Yararlanacak Yatırımlar
KVK’nın 32/A maddesi indirimli vergi uygulaması açısından bazı sınırlamalar getirmiştir. Finans ve sigortacılık sektörlerinde faaliyet gösteren kurumlar, iş ortaklıkları, taahhüt işleri, 16/7/1997 tarihli ve 4283 sayılı Kanun ile 8/6/1994 tarihli ve 3996 sayılı Kanun kapsamında yapılan yatırımlar ile rödovans sözleşmelerine bağlı olarak yapılan yatırımlar indirimli vergi uygulamasından yararlanamayacaktır.
Bakanlar Kurulu Kararıyla yatırımlar sınıflandırılmış ve her bir yatırım sınıfı itibariyle uygulanacak destek unsurları farklılaştırılmıştır. İndirimli vergi uygulamasından bölgesel teşvik uygulamalarından yararlanacak yatırımlar, büyük ölçekli yatırımlar ve stratejik yatırımlar yararlanabilecektir.
Tebliğ de ise yatırım türleri komple yeni, tevsi, modernizasyon, entegrasyon ve ürün çeşitlendirme yatırımları olarak belirlenmiştir. Bu yatırımlar bölgesel teşvik uygulamalarından yararlanacak yatırımlar olarak indirimli vergi uygulamasından yararlanabilecek, büyük ölçekli yatırımlar ile stratejik yatırımlar ise komple yeni yatırım olmaları halinde uygulamadan yararlanabilecek.

Bölgesel Teşvik Uygulamalarından Yararlanacak Yatırımlar
Karar ile Türkiye 6 bölgeye ayrılmış olup, her bölge indirimli vergi uygulaması açısında farklı esaslara bağlanmıştır.

Yatırım Teşvik Uygulamalarında Bölgeler

Kararın 15 inci maddesine göre büyük ölçekli yatırımlar ile bölgesel teşvik uygulamaları kapsamında gerçekleştirilecek yatırımlarda,yatırıma katkı oranı ve vergi indirimi oranı aşağıdaki şekilde belirlenmiştir.

2012/3305 sayılı Karara istinaden düzenlenecek teşvik belgeleri kapsamında 31/12/2013 tarihine kadar yatırıma başlanmış olması halinde aşağıdaki oranların uygulanacağ ıaçıklandıktan sonra 2014/6058 sayılı karar ile sözkonusu oranların 31/12/2014 tarihine kadar, 2015/7496 sayılı Karar ile 31/12/2015 tarihine kadar başlanılan yatırımlar için de uygulanacağı belirtilmiştir.

Yatırıma Katkı Tutarının Hesabında Dikkate Alınacak Harcamalar 

Yatırıma katkı tutarının hesaplanabilmesi için öncelikle indirimli vergi uygulamasından yararlanabilecek harcamaların tespit edilmesi gerekmektedir. Yatırıma katkı tutarı toplam sabit yatırım tutarına değil, bu tutarın indirimli vergi uygulamasından yararlanabilecek tutarına göre hesaplanacaktır.

KVK’nın 32/A maddesiyle Bakanlar Kuruluna yatırım harcamaları içindeki arsa, bina, kullanılmış makine, yedek parça, yazılım, patent, lisans ve know-how bedeli gibi harcamaların oranlarını ayrı ayrı veya topluca sınırlandırma yetkisi verilmiştir. Bu yetki karar ile kullanılmış ve bazı harcamalara sınırlama getirilmiştir. Karara göre arazi, arsa, royalti, yedek parça ve amortismana tabi olmayan diğer harcamalar yatırıma katkı tutarının hesaplanmasında dikkate alınmayacaktır.

İndirimli Vergi Uygulamasının Başlayacağı Dönem

KVK’nın 32/A maddesinin 1 inci fıkrasına göre indirimli vergi uygulaması yatırımın kısmen veya tamamen işletilmesine başlanılan hesap döneminden itibaren başlanacaktır. Ancak 6322 sayılı Kanunun 39 uncu maddesiyle fıkraya (c) bendi eklenmiş mevcut ( c ) bendi ise ( ç ) bendi olarak teselsül ettirilmiştir. Düzenlemeyle Bakanlar Kuruluna, yatırıma katkı tutarına mahsuben yatırım döneminde yatırımcının diğer faaliyetlerinden elde ettiği kazançlar için de indirimli vergi uygulamasına ilişkin düzenleme yetkisi verilmiştir.

Bakanlar Kurulu bu yetkisini aşağıdaki şekilde kullanmış ve yatırıma katkı tutarına mahsuben, gerçekleştirilen yatırım harcaması tutarını aşmamak ve toplam yatırıma katkı tutarının;

a) Büyük ölçekli yatırımlar ve bölgesel teşvik uygulamaları kapsamındaki yatırımlarda; 2 nci bölgede yüzde onunu, 3 üncü bölgede yüzde yirmisini, 4 üncü bölgede yüzde otuzunu, 5 inci bölgede yüzde ellisini ve 6 ncı bölgede yüzde seksenini,

b) Stratejik yatırımlarda;  6 ncı bölgede yüzde seksenini, diğer bölgelerde yüzde ellisini,geçmemek üzere yatırım döneminde yatırımcının diğer faaliyetlerinden elde edilen kazançlarına indirimli gelir veya kurumlar vergisi uygulanabilir.

Görüleceği üzere 1 inci bölgedeki yatırımlar için yatırımcının yatırım aşamasında, diğer faaliyetlerden elde ettiği kazançlar indirimli vergi uygulamasından yararlanamamaktadır. Ancak söz konusu Karara daha sonra 2015/7496 sayılı Karar ile geçici 5 inci madde eklenmiş ve yatırım döneminde, diğer faaliyetlerden elde edilen kazançlar için indirimli vergi uygulaması genişletilmiştir. 01/01/2015-31/12/2016 tarihleri arasında gerçekleştirilecek yatırım harcamaları için 1 inci bölgedeki yatımlar için de yatırım döneminde diğer faaliyetlerden elde edilen kazanca indirimli vergi uygulaması imkanı getirilirken diğer bölgeler için belirlenen oranlar  yükseltilmiştir.

Tevsi Yatırımlardan Elde Edilen Kazançlarda İndirimli Vergi Uygulaması

İndirimli vergi uygulamasından yararlanacak tevsi yatırımların belirlenmesine ilişkin iki yöntem kabul edilmiştir. Öncelikle tevsi yatırımlardan elde edilen kazanç işletme bütünlüğü çerçevesinde ayrı hesaplarda izlenmek suretiyle tespit edilebiliyorsa indirimli vergi oranı bu kazanca uygulanacaktır. Bu yöntemle söz konusu kazanç tespit edilemiyorsa oranlama yöntemi uygulanacak. Bu yönteme göre indirimli vergi oranı uygulanacak kazanç;

İndirimli Oran Uygulanacak Kazanç	Dönem Ticari Kazancı	Tevsi Yatırım Tutarı	Dönem Sonu Toplam Sabit Kıymet Tutarı
A	B	C	D

A = B x (C/D)
Formülüyle bulunacak.
Özelge bazında verilen görüşte indirimli kurumlar vergisine konu edilecek tevsi yatırımdan elde edilen kazancın vergi öncesi kar/ticari bilanço karı olduğu belirtilmiştir. Bu açıklama Tek Düzen Hesap Planında 690- Dönem Karı veya Zararı Hesabına aktarılan ve esas faaliyet dışında elde edilen gelirlerin de indirimli vergi uygulamasına esas alınacak kazanca dahil olduğunu göstermektedir.

Örnek-1
(X) Turizm AŞ, Antalya’da yapacağı Otel inşaatı için 01/02/2013 tarihinde yatırım teşvik belgesi alarak yatırıma başlamıştır. Yatırım 01/04/2014 tarihinde tamamlanarak işletmeye açılmıştır. Şirket bu yatırımdan 2014 hesap döneminde 2.000.000 TL kazanç elde etmiştir. 
Antalya teşvik uygulamaları bakımından 1 inci bölgede yer almakta olup, bölgesel teşvik uygulaması açısından yatırıma katkı oranı % 15 vergi indirimi oranı % 50 dir.
Şirket yatırımla ilgili olarak aşağıdaki harcamaları yapmıştır.
Arsa alımı                                    : 10.000.000 TL
Bina inşaat harcamaları                      : 15.000.000 TL
Makine-Teçhizat alımı                        : 10.000.000 TL
Yatırım dönemi finansman gideri             : 1.000.000 TL

Toplam                                       : 36.000.000 TL

Arsa alımı için yapılan harcama (10.000.000 TL) yatırıma katkı tutarının belirlenmesinde dikkate alınmayacaktır. Yatırıma katkı tutarının belirlenmesinde dikkate alınacak harcama tutarı 26.000.000 TL dir.

Yatırıma Katkı Tutarı : 26.000.000 x % 15 = 3.900.000 TL

Yatırım için öngörülen vergi indirim oranı % 50 olduğundan indirimli kurumlar vergisi oranı % 10 ( %20 x %50) olarak uygulanacaktır. Diğer bir ifadeyle 100 TL matrah için 10 TL vergi tahsil edilecek 10 TL verginin tahsilinden vazgeçilecek. Tahsilinden vazgeçilen verginin 3.900.000 TL’ye ulaşması için beyan edilen matrah 39.000.000 TL’ye ( 3.900.000/0,10) ulaşıncaya kadar yatırımdan elde edilen kazanç indirimli oranda vergilendirilecek.

1-Matrah	2.000.000
2-Kurumlar Vergisi ( %20 )	400.000
3-İndirimli Vergi ( %10 )	200.000
4-Yararlanılan Yatırıma Katkı Tutarı (2-3)	200.000

Toplam Yatırıma katkı tutarı ve yararlanılan yatırıma katkı tutarı kayıtlarda aşağıdaki şekilde izlenebilir.

31/12/2014
900- Yararlanılacak Yatırıma Katkı Tutarı	3.900.000
950-Yatırıma Katkı Tutarı Alacaklı Hesabı		3.900.000

                                                                                                                                             
2015/Nisan Ayında kurumlar vergisi beyannamesi verilince yapılacak kayıt

25/04/2015
901- Yararlanılan Yatırıma Katkı Tutarı	200.000
900- Yararlanılacak Yatırıma Katkı Tutarı		200.000

24/12/2015

Mesut SOLKOL
Yeminli Mali Müşavir